Het Reformatorisch Dagblad publiceerde een artikelenserie over aangifte doen van seksueel misbruik binnen het gezin. Eerder berichtten wij al dat het aantal aangiften van seksueel misbruik sinds vorig jaar sterk is gestegen. Ook binnen de reformatorische gezindte leeft dit thema. 

Waarom wel of geen aangifte doen?

In het eerste artikel, dat verscheen op 25 maart, komen twee personen aan het woord die elk een eigen overweging hadden bij het wel of niet doen van aangifte tegen de dader.

Jaren geleden werd vanuit de politie bijvoorbeeld niet altijd concreet gevraagd of een slachtoffer ook officieel aangifte wilde doen. Het betreft dan een melding. Als er al aangifte is gedaan door anderen, het misbruik gestopt is en er hulpverlening is opgestart, heeft het zelf ook doen van aangifte volgens het ene slachtoffer geen extra voordeel. Het wel doen van aangifte voelt dan op een bepaalde manier als het nemen van wraak.

Voor de ander is het doen van aangifte een manier om een einde te maken aan een onveilige situatie. Dat gaat voorop, zeker als er een verantwoordelijkheidsgevoel is richting andere gezinsleden die slachtoffer zijn. 

We horen allemaal preken dat de mens tot het slechtste in staat is, maar zodra we dat een keer in de praktijk zien vinden we het ineens moeilijk om te geloven. Er zit nog een blinde vlek in de reformatorische wereld wat dat betreft, denk ik.

Iemand die aangifte deed tegen zijn vader

Bron: Reformatorisch Dagblad, 25 maart 2025

In het tweede artikel, dat verscheen op 27 maart, kwamen zowel het Centrum Seksueel Geweld (CSG) als het Reformatorisch Meldpunt aan het woord.

Slachtoffers van seksueel misbruik zoeken in eerste instantie vooral erkenning en een veilige ruimte om hun verhaal te doen, ervaren beide hulpinstanties. Vaak worstelen slachtoffers jarenlang in stilte met gevoelens van schaamte en schuld, mede door het maatschappelijke taboe op misbruik, vooral als de dader een bekende is. Het CSG benadrukt dat slachtoffers zich vaak machteloos voelen en geneigd zijn zichzelf de schuld te geven, terwijl een stressreactie als verstijven juist een natuurlijke overlevingsreactie is. Zowel Elisabeth Verschuure van het Reformatorisch Meldpunt als Gerda de Groot van het CSG leggen de nadruk op luisteren zonder direct tot actie over te gaan, omdat dit voor slachtoffers overweldigend kan zijn.

Wel of geen aangifte doen is een complexe beslissing, waarbij zowel juridische als emotionele aspecten meespelen. Slechts 30 procent van de slachtoffers kiest voor aangifte, mede omdat zedenzaken vaak lastig te bewijzen zijn en het proces zwaar kan zijn.

Hoewel het Reformatorisch Meldpunt aangifte Bijbels gerechtvaardigd vindt, ligt de keuze hiervoor altijd bij het slachtoffer. Binnen kerken is er gelukkig steeds meer aandacht voor dit thema, maar schrijnende situaties laten zien dat er nog stappen te zetten zijn in de begeleiding van zowel slachtoffers als plegers. Recht doen aan slachtoffers begint met luisteren, erkennen en het doorbreken van het zwijgen.

Een slachtoffer heeft vaak een ondankbare positie, omdat hij of zij vaak als eerste naar buiten komt met het misbruik en daarmee het gesprek op gang brengt. Maar dat betekent nooit dat de schuld dan bij het slachtoffer ligt. Begin met te erkennen dat deze dingen vreselijk zijn, maar dat ze wél gebeuren. We leven in een gebroken wereld. Dat belijden we als christenen allemaal. Je hebt er niets aan om je ogen te sluiten voor de gevolgen van die belijdenis. Recht doen is niet zo gemakkelijk, maar we zijn het met z’n allen verplicht. Allereerst aan de Heere en daarna aan onze medemens.

Elisabeth Verschuure, bestuurslid Reformatorisch Meldpunt

Bron: Reformatorisch Dagblad, 27 maart 2025

Anoniem praten

Het vertellen van je verhaal is een heel spannende eerste stap. Twijfel je nog of je wel wilt praten? Lees dan eens de pagina over ‘Praten of zwijgen over seksueel misbruik?’

Uiteindelijk bepaal jij zelf of je gaat praten of niet. En weet dat er altijd een mogelijkheid is om anoniem te praten: dat heeft bepaalde voordelen, omdat de chatcoach echt luistert, jou altijd gelooft en steunt waar mogelijk.